ЮЛИЯ ВЕРБИТСКАЯ - ОШИҚ ВА ТАРАННУМГАРИ ФАРҲАНГИ ТОҶИКОН

Чанд соли таҳсил дар Академияи дипломатии Русия ва баъдан солҳои фаъолияти густурда дар Сафорати Тоҷикистон дар ин кишвар фурсатҳои басо хубу мусоид­ро фароҳам оварданд, ки бо одамони касбу кори гуногун ошноӣ пайдо кунам, ҳамнишини шахсиятҳои шинохтаи арсаи сиёсату иқтисод, илму фарҳангу ҳунар бошам. Аз кору зиндагӣ дар Маскав - ин мегаполиси бепаҳно, шаҳри шулуғу пурҷӯшу хурӯш, ки ҳат­то шабурӯзаш фарқ надорад, кӯлбори хотираҳои ширин дорам…

Юлия ошиқи Тоҷикистон аст. Алоқамандии беҳаддуканорае дорад ба фарҳанги зебо, нотакрор ва дилпазири мо. Бахусус, шефтаи санъати тасвирии тоҷикон аст. Ӯ чун ҳунаршиноси коллексионер ҳудуди 300 асари наққошии Тоҷикистонро гирд овардааст, онҳоро дар ҷашнҳои фарҳангии тоҷикон дар Маскав ва шаҳрҳои дигари Русия ба намоиш мегузорад ва зимнан ҳунари наққошии тоҷикиро таблиғ мекунад. Силсилаи „Зодагони авангарди Русия дар Тоҷикистон“- намоишгоҳи осори рассомии садаи 20-и Тоҷикистон, ки дар бойгонии ӯст, басо диданист. Хонум Вербитская ба ҷанбаъҳои нодири наққошии тоҷик дар садаи 20 ва пайванди бевоситаи он бо анъанаҳои авангарди рус ва фарҳанги бостонии мардуми тоҷик таъкид мекунад.

-На танҳо осори устодони ҳунари наққошии рус, монанди Фалк, Филонов, Кузнетсов ва Шагал ба рассомони асри 20-и тоҷик таъсири амиқ дош­танд, балки миниатюраи форсу тоҷик, ҳунари қарни вустои Осиёи Марказӣ, мероси пурғановати он, ки дар тахайюлгароии шаклҳо ва таҷрибаҳои рангу рӯшноӣ низ дар рушди он саҳм гирифтаанд, нақши амиқ доштаанд. Дар натиҷаи омезиши ду фарҳанг падидаи хосе ба вуҷуд омад, ки онро мактаби наққошии қарни 20-и тоҷик метавон унвон кард. Осори беҳтарин намояндагони он — Зуҳур Ҳабибуллоев, Любов Фроликова, Сабзалӣ Шарифов, Раҳим Сафаров, Мурувват Бекназаров ва даҳҳо дигар рассомони барҷастаи тоҷик эътирофи ҷаҳонӣ пайдо кардаанд ва идомаи мантиқии ковишҳои авангардистҳо ё пешкисватони бузург шумурда мешаванд,- мегӯяд Юлия Вербитская.

Мавриди зикр аст, ки маҳз ба шарофати ӯ осори ҳунари баланди нигоргарони тоҷик дар Маскав ва шаҳрҳои дигари Русия ба маърази намоиш гузошта мешаванд, ки онҳо на танҳо дар Тоҷикистон, балки ҳамчунин дар Русия, Иттиҳоди Аврупо, Канада ва ИМА шуҳрат доранд. Бинандагони намоишгоҳи хусусии ӯ бо осори нодире ошно мешаванд, ки Юлия Вербитская солҳои зиёд ҷамъоварӣ кардааст. Ин мусаввараҳо асосан ба чеҳраҳои шахсони таърихӣ ва ҳамзамонони рассомони тоҷикистонӣ бахшида шуда, табиати зебо, ҳаёт ва расму русуми миллии тоҷикон, дар маҷмӯъ фарҳанги нотакрори Тоҷикистонро таҷассум менамоянд.

Дар ёд дорам, ки 9 июли соли 2015 Сафорати Тоҷикистон дар Русия дар меҳмонсарои „Шератон“-и шаҳри Уфаи Бошқирдистон намоиши осори наққошони тоҷикро якҷо бо хонум Вербитская баргузор намуда буд. Ин намоиш ҳамзамон дар рӯзҳое баргузор гардид, ки дар ин меҳмонсаро мулоқоти навбатии роҳбарони кишварҳои узви Созмони ҳамкории Шанхай, БРИКС ва Иттиҳоди иқтисодии Авруосиё доир гашт ва дар он Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон низ иштирок доштанд.

Он рӯзи таърихӣ дар Уфа намоиши осори рассомони мо таҳти унвони „Шоҳкориҳои чеҳранигорӣ дар кишвари кӯҳистони Тоҷикистон“ – ро Президенти Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон ва Президенти Бошқирдистон Рустам Ҳамидов ифтитоҳ намуданд. Хонум Вербитская баъди дидори кӯтоҳе дар шаҳри Уфа бо Сарвари давлати тоҷикон, ки ба ӯ ҳангоми ифтитоҳи ин намоиш як асари беҳамтои санъати тасвириро туҳфа намуданд, аз ифтихор ба ваҷд омада, ба ман гуфта буд: „Медонӣ, дӯстам, аз бархӯрди нахустин ва басо рамзӣ дар ҳаётам бо Президенти Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон беандоза шодам. Сарвари миллате бо чунин фарҳанги бою нодир нафари шоистае бояд бошад. Эмомалӣ Раҳмонро ман дар дидори аввалу суҳбати кӯтоҳ, вале хеле пурмуҳтаво ҳамчунин дарёфтам! Ӯ дар баробари сиёсатмадори барҷаста будан, шахсияти нодири фарҳангӣ низ мебошад, ки дарки ниҳоят амиқи асрору вижагиҳои санъати тасвириро доштааст. Ман инро самимона мегӯям, қоилам!“.

Муҳаммад ЭГАМЗОД