Пас аз чанд муддат мудири китобхонаи бачагонаи шаҳраки Бӯстони ноҳияи Мастчоҳ Лидия Мисикова 81-умин баҳори гулфишони умри хешро таҷлил хоҳад кард.
Дар ин рӯз ду нафар бародарзодааш аз шаҳри Владикавкази Ҷумҳурии Осетияи Шимолӣ, келину наберагонаш аз Маскав меоянду шогирдони зиёдаш аз чаҳор гӯшаи олам занг мезананд ва ӯро бо зодрӯзаш табрик мегӯянд.
Соли 1971 Лидия Давидовнаро директори мактаби рақами1-и ноҳия таъин карданд. Чандин сол дар Кумитаи ҳизби коммунисти ноҳия низ фаъолият намуд. Барояш борҳо мансабҳои баландро бо муҳайё намудани беҳтарин шароити зисту маош пешниҳод карданд. Вале ӯ мегуфт: «Агар мо аз муш-килот бигрезем, пас ин диёрро кӣ обод хоҳад кард?»
Лидия Давидовна аз истиқлолияти Тоҷикистон гарм истиқбол намуд. Соли 1991 вақте ба вай сарварии китобхонаи марказии бачагонаи ноҳияро пешниҳод карданд, ризоияти хешро дод. Инак 22 сол аст, ки бо бачагон аст. Кӯшиш дорад меҳри китобро дар дили кӯдакон ҷой кунад ва китобхонаро ба як маркази маърифатию фарҳангӣ табдил диҳад. Алҳол теъдоди хонандагони доимии китобхона 1318 нафар аст.
Осетияю Тоҷикистон бароям баробар азизанд!
– Соли гузашта андак бемор шудам, вале инро аз келину наберагонам хостам пинҳон дорам. Аммо келинам Валентина огоҳ шуда, ба Тоҷикистон омад. Як моҳ дар сари болинам нишаст. Бисёр мехост, ки маро бо худ бибарад. Вале ман гуфтам: «Валентинаи азиз! Ман Маст-чоҳро бо шаҳри пешрафтаю номдори ту иваз карда наметавонам. Охир, чӣ сон ин мардумро тарк кунам, ки тайи як моҳи дар беморхона буданам, ҳамарӯза то сӣ нафар ба аёдатам меомаданд. Чандест дар сарам андешае чарх мезанад. Ба хотири ин ҳама нону намаке, ки бо мардуми Тоҷикистон доштам, бояд исломро бипазирам. Ин аст, ки аркони ислому шариатро омӯхта истодаам ва он рӯз дур нест, ки калимаи шаҳодатро ба забон оварам. Ман ду Ватан дорам: Осетия ва Тоҷикистон».
Лидия Давидовна аз он меболад, ки осетинҳо аз қавмҳои эронинажод ҳастанд. Забони осетинӣ ба гурӯҳи забонҳои эронӣ шомил мешавад. Вай муътақид аст, ки маҳз ин муштаракоти забонию фарҳангӣ ӯро бо мардуми Тоҷикистон қарину наздик сохтааст.
– Вақте аз ман мепурсанд,– бо ифтихор иброз медорад Лидия Давидовна, ки «Шумо куҷоӣ ҳастед?» Посух медиҳам: «Эронии хуросонӣ». Дар бораи қаробати забонию решапайванди мо - аланиҳо ва тоҷикон академик Бобоҷон Ғафуров дар китобашон «Тоҷикон» махсус таъкид кардаанд.
Мӯнису ғамгусор аст, апаи мо
Вақте мо дар китобхонаи бачагонаи Бӯстон бо Лидия Давидовна суҳбат мекардем, тасодуф пизишк ва ҷарроҳи дараҷаи олӣ Саидшо Акрамов ба дидани «апа»-и хеш омад.
– Ҳар гоҳе аз сафари дуру наздик бармегардам, нахустин коре, ки мекунам, дидори Лидия Давидовна аст, – мегӯяд Саидшо Акрамов. - Зеро ӯ дар мушкилтарин лаҳзаҳои зиндагӣ аз миёни садҳо дӯст ягона ғамгусор буд. Ҳамон тавре ки шоир фармуда:
Ҳазор аз баҳри май хӯрдан бувад ёр
Якеро баҳри ғам хӯрдан нигаҳ дор!
– Дар солҳои аввали истиқлолият, – идома медиҳад ӯ, - амволи тақрибан ҳама корхонаҳо ғорат шуд. Ягона муассисае, ки махзанаш эмину саломат монд, ҳамин китобхонаи бачагонаи Бӯстон аст, ки беш аз 8 ҳазор адад китоб дорад. Бубинед, ки бо шарофати часпу талошҳои апаи мо китобхона таъмири куллӣ ёфт ва алҳол яке аз ободтарин ва дӯстдоштатарин ҷойҳои фароғатӣ ва маърифатии мардуми Мастчоҳ аст.
Лидия Давидовна таърихи зиндаи ин диёр аст. Аз рӯзе, ки ба Мастчоҳ омад, ба ободкориву созандагиву бомаърифат намудани мардум камар баст. Бо хислатҳои ҳамидааш чун росткориву ростгӯию ростқавлӣ дар дили мардум ҷой гирифтааст. Умре аз рӯйи фармудаи Зардушт: «Пиндори нек, гуфтори нек, рафтори нек» амал мекунад ва манфиати ҷамъиятиро аз шахсӣ боло мегузорад. Дар сар ба ҷуз андешаи некӣ кардану бунёд сохтан, чизи дигаре надорад.
Андешаҳои худҷӯшу созанда ва тамкину шукргузорӣ
Лидия Давидовна табиатан бо ноҳақиву беадолатӣ муросо карда наметавонад. Чанд сол қабл, вақте Президенти кишвар Эмомалӣ Раҳмон ба ноҳияи Мастчоҳ омад, фурсатро ғанимат шумурд ва аз аҳволи баду садамавии бинои китобхона ва шуъбаи фарҳанг лаб кушод. Баъдан, ба дастури Сарвари давлат ин бино комилан таъмир ёфта, бо таҷҳизоти нав муҷаҳҳаз гардид.
Аз минбари ҳар маҷлису ҳамоиш ба хотири рафъи камбудиҳои ҷомеа сухан мегӯяд. Мушкилотро матраҳ ва ҷиҳати ҳалли он пешниҳодҳои мушаххас ироа менамояд. Зеро ӯ ҳамеша дар орзуи ободию пешрафти диёри зебоманзари кӯҳистонист.
Воқеан зиндагиномаи Лидия Давидовна, ки амри тақдир ба Тоҷикистон пайваста аст, намунаи ибрат барои дигарон аст.
Тилав Расулзода