ДАРЕ ДИД ОЛӢ ЗИ САНГИ РУХОМ

Санги рухом ба гурӯҳи сангҳои ороишӣ дохил шуда, онро гаҷ ва ё гулгаҷи Шарқ ҳам меноманд. Рухом ҷинси кӯҳии карбонатии майдакристаллӣ , нимшаффоф ва қабат - қабат буда, дар таркибаш калсит ва арагонит дорад. Дар дастхатҳои қадима омадааст: «Номи вай сулаймонӣ , яъне қабат - қабат, ранги сафед бо ранги сиёҳ иваз мешавад.»

Рухом (оникс) ба гурӯҳи сангҳои ороишӣ мансуб аст ва дар қадим онро «Санги доҳиён» низ меномиданд, зеро муъҷиза ва сеҳре дошт, ки ба одам давлатмандӣ ва тавоноӣ бахшида, ақлро комил менамуд. Тӯморе, ки аз санги рухом сохта мешуд, ба гуфти гузаштагон, инсонро аз суиқасд ва марги ногаҳонӣ эмин медошт. Ҳамчунин, асабро таскин бахшида, хотираро қавӣ мегардонад.

Рухом аз давраҳои пеш то имрӯз ҳамчун санги ороишӣ дар Миср, Эрон, Қафқозу Юнон ва Осиёи Марказӣ маълуму машҳур аст. Ҳоло ин сангро дар хотамкорӣ , сохтани маснуоти заргарию армуғонӣ истифода мебаранд. Аз санги рухом шадда, гӯшвор, дастпона, тасбеҳ, гарданбанд, туҳфаҳои рӯимизӣ , хокаи сайқалдиҳанда омода менамоянд.

Дар ҳудуди Тоҷикистон зиёда аз 50 макони санги рухом ёфт шудааст. Кони рухом дар ҳавзаи дарёи Қаратоғ, Такоб, Айнӣ , Зарафшон ва Ғозималику Данғара воқеъ буда, захираи хушсифати санги рухом дар кони Патруи Ҳисор 310 тонна аст, ки ҳар сол аз ин кон 30 - 40 тонна санги ороишӣ истихроҷ мешавад.

Меҳронаи МУЗАФФАР