ЧӮТКАИ ДАНДОНШӮӢ ВА ТАЪРИХИ ОН

Бо гузашти вақт намудҳои гуногуни чӯткаҳо аввал дар Чин, баъдтар дар кишварҳои Осиё ва Русия пайдо шуданд. Духтури дандон, олими франсуз Фошар исбот кардааст, ки шустани дандон ҳар рӯз 2-3 маротиба ҳатмист. Вале, мутаассифона, дар он замон, яъне дар аввали асри 19 истифодаи чӯтка на барои ҳама дастрас буд ва он чӯткаҳое, ки истифода мекарданд, чандон ба саломатии инсон мувофиқ набуданд. Мисол, мӯякҳои чӯткаҳо аз мӯйи асп ва ё хук омода шуда буданд, ки аз ҷиҳати гигиена покиза набуданду ҳатто аз шахшӯлиашон дандонҳо осеб медиданд. Баъдтар, дар охири асри 19, олими дигари франсуз, микробиолог Луи Пастер собит сохт, ки аксари бемориҳои вобаста ба дандон ба вирусу микробҳо, аз тоза нигоҳ надоштани дандонҳо ва микробҳои дар чӯтка мондашуда мебошад. Аз ин ним аср сипарӣ шуду мутахассисони амрикоӣ соли 1937 намуди дигари чӯткаро истеҳсол карданд, ки нисбатан ба талабот ҷавобгӯ буд. Баъдан, сол аз сол намудҳои нави чӯткаҳо, аз қабили чӯткаҳои электронӣ аз ҷониби корхонаҳои хориҷӣ истеҳсол мешуданд. Масалан, ширкати амрикоии Hasbro барои кӯдакон чӯткаи дандоншӯии мусиқидорро истеҳсол намуд, ки дар давоми 2 дақиқаи мусиқӣ кӯдак дандонашро тоза мекунад. Ва ин гуфтаи дандонпизишкон аст, ки бояд дар муддати 2 дақиқа дандонро шуст.

Ва боқӣ, дандонҳоятонро эҳтиёт намоед, чунки бузурге гуфтааст:

Зиннати дунё зану дандон бувад,

Бе зану дандон ҷаҳон зиндон бувад.

Паймона